सह्याद्रीच्या उपरांगा – प्रमुख घाट Sahyadri Uparanga

  • गोदावरी व तापीचे खोरे वेगळी करणारी नाशिक जिल्ह्यातून पूर्वेकडे जाणारी डोंगररांग – सातमाळ डोंगर
  • सातमाळा डोंगराचे औरंगाबाद जिल्ह्यातील नाव (यात प्रसिध्द देवगिरी किल्ला व वेरूळ, अजिंठा लेण्या आहेत.) – अजिंठा डोंगर
  • पुणे व नगर जिल्ह्याच्या सीमेवरून पूर्वेकडे जाणारी गोदावरी व भिमा नदीचे खोरे वेगळे करणारी रांग – हरिश्चंद्र बालाघाट
  • शंभू महादेव डोंगर रांगेतील पोचगणीतील प्रसिध्द पठार – टेबल लँड पठार

 

क्र.शिखरउंची (मी.)जिल्हा व वैशिष्ट्य
कळसूबाई१६४६नाशिक व अहमदनगरच्या सीमेवर (अहमदनगर)
साल्हेर१५६७नाशिक व महाराष्ट्रातील द्विपीय क्रमांकाचे
महाबळेश्वर१४३८सातारा
हरिश्चंद्र गड१४२४अहमदनगर
सप्तश्रृंगी गड१४१६नाशिक
त्रंबकेश्वर१३०४नाशिक
  • घाट (खिंड) उंच व लांबलचक पर्वतरांगात कमी उंचीच्या भागास खिंड म्हणतात. या खिंडीतून दळणवळणाचे मार्ग नेले जातात, यालाच घात म्हणतात.
सह्याद्रीतील प्रमुख घाट

 

घाटलांबीजोडलेली शहरे
थळघाट (कसारा)नाशिक-मुंबई (महामार्ग क्र.-३)
बोरघाट१५पुणे-मुंबई (महामार्ग क्र.-४)
आंबाघाट११रत्नागिरी-कोल्हापूर
फोंडाघाटकोल्हापूर-गोवा
आंबोली (रामघाट)१२सावंतवाडी (सिंधूदुर्ग) – कोल्हापूर, बेळगाव
खंबाटकी (खंडाळा)पुणे-सातारा-बंगलोर
कुंभार्ली घाटचिपळूण (रत्नागिरी)-कराड
वरंधा घाटभोर-महाड
दिवा घाटपुणे-सासवड मार्गे बारामती
माळ्शेज घाटआळेफाटा (पुणे)-कल्याण
नाणेघाट१२अहमदनगर-मुंबई
पारघाट१०सातारा-रत्नागिरी
रणतोंडी घाटमहाड-महाबळेश्वर
पसरणी घाटवाई-महाबळेश्वर
चंदनपूरी घाटनाशिक-पुणे
आंबेनळीमहाबळेश्वर-पोलादपूर
ताम्हणीरायगड-पुणे

 

  • नर्मदा व तापी नद्यांची खोरे वगळी करणारी ही पर्वतरांग उत्तर सीमेवर आहे. सातपुडा पर्वातास आमरावती जिल्ह्यात गाविलगड, तर नंदुरबार जिल्ह्यात तोरणमाळ पठार (तोरणमाळ १४६१ मी.) म्हणतात.

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here